Hồi nhỏ tôi thành tâm muốn trở nên một nhà truyền giáo ở phương xa. Y như lời ông Andé Maurois đã nói: "Cái gì hợp với sở thích của ta thì ta cho là đúng. "Trừ ta ra, không có cái gì làm cho ta bình tĩnh được hết".
Khi tôi bước chân lên xe, cha tôi đưa một bức thư bảo tới Floride hãy mở ra coi. Nhưng mỗi vấn để đưa ra, phải quyết định rồi mới qua vấn đề khác. Chị làm điệu bộ thiệt "mầu mè".
Tôi đã mua những vết chân đó tại viện Bảo tàng Peabody của Đại học đường Yale và tôi còn giữ bức thư của viên bảo quản, cam đoan những vết chân đó có từ 180 triệu năm nay. Hoàn toàn là thuyết pháp. Tâm hồn bị rung động quá chừng, nên mỗi khi ngồi một mình là nước mắt tràn ra.
Trong ba năm ông Taylor ở Bethlehem, chú thợ Schmidt mỗi ngày đều như vậy mà không mệt mỏi, vì chú nghỉ trước khi mệt. Xét cho kỹ, nghệ thuật nào chỉ để tự mô tả hết. Những lời khuyên này của giáo sư Harry Vexter Kitson ở Đại học đường Columbia, một nhà chuyên môn bực nhất về môn đó:
Và rồi cô được lợi cái gì? Lời khen? Không. Tôi xếp dọn giấy tờ trên bàn, sửa soạn đi xa, thì thấy một bức thư bỏ quên, của cháu viết cho tôi khi thân mẫu tôi mất mấy năm về trước. George Gallup, trong viện điều tra Gallup, nói rằng phần đông ta tin chắc hễ lợi tức tăng lên chỉ mười phần trăm thôi, sẽ hết lo thiếu thốn.
Tôi hoảng lên, la lớn, chắc chắn là sẽ chết. Phải lựa một trong hai hành động ấy, hoặc là cúi đầu chịu những cơn bão táp tất có trong đời, hoặc chống lại với nó để rồi chết". Nghĩa là tôi dông đa!".
Chưa bao giờ tôi thấy một người vị tha hoặc sung sướng hơn ông ta". Tự nhắc đi nhắc lại: "Sự bình tĩnh trong tâm hồn, hạnh phúc, sức khoẻ của tôi và có lẽ cả lợi tức của tôi nữa, một phần lớn sẽ do tôi áp dụng hay không chân lý cũ kỹ nhưng vĩnh viễn hiển nhiên dạy trong cuốn này". Tôi cho hai năm khó nhọc viết tiểu thuyết có cái giá trị vừa phải của nó, cái giá trị của một thí nghiệm cao thượng, có vậy thôi.
Đã hàng tuần trước đây, chưa bao giờ tôi ngủ được luôn hai giờ, nhưng lúc ấy biết chắc sẽ giũ sạch nợ đời, ngủ li bì như một em bé. Xin bạn đọc xem lại cụ Ben Franklin và ông H. Tôi rán tím cách cho bớt lỗ.
Nhờ vậy, ông có thể làm việc đến nửa đêm. Chúng tôi được lệnh phải nằm yên trên giường không nhúch nhích. Ông tiếp: "Nhờ đó tôi thấy tự chủ được mình.
Bài Tựa này, cụ Nguyễn Hiến Lê viết từ năm 1951, lúc cụ dạy học ở Long Xuyên. Lễ Giáng sinh càng tới gần, tôi càng thấy buồn tẻ. Ông lại ngạc nhiên hơn nữa khi được cử vào Ủy ban kiểm soát Ngân hàng quốc gia trong khi ông không biết chút gì về ngành tài chính.